سران 31کشور دنیا شامل 24رئیسجمهور، هفت نخستوزیر و سه پادشاه از نخستین ساعات بامداد دیروز وارد تهران شدند تا امروز با شرکت در شانزدهمین اجلاس جنبش عدمتعهد بهعنوان بزرگترین اجتماع بینالمللی پس از سازمان ملل به تبادل نظر پیرامون اهداف و آرمانهای این جنبش با موضوع صلح پایدار در سایه مدیریت مشترک جهانی بپردازند.
55 وزیری نیز که در دو روز گذشته در اجلاس وزرای خارجه جنبش عدمتعهد شرکت کرده بودند امروز به 80 نفر افزایش مییابند و همراه سران وارد اجلاس تهران میشوند که به همه این اعداد باید رقم حضور نخستوزیران هفت کشور دنیا را نیز اضافه کنیم؛ هرچند که تا دیروز احتمال شرکت در سطح رئیسجمهور یا معاون اول برای دو کشور مطرح بود.
سران حاضر در نشست
روز گذشته ترافیک سران کشورهای عضو نم در آسمان ایران بود. اکثر سران کشورهای شرکتکننده روز گذشته به کشورمان سفر کردند و معدود هیأتهای باقیمانده ازجمله رئیسجمهور مصر و رئیس مجلس عمان در ساعات اولیه بامداد امروز وارد تهران شدند. در مهمترین سفرها محمود عباس، رئیس تشکیلات خودگران فلسطین که حضور وی در تهران با فضاسازی رسانههای کشورهای غربی مواجه شده بود حدود ساعت 17:45دقیقه دیروز به وقت تهران با استقبال محمدرضا میرتاج الدینی معاون رئیسجمهور وارد کشور شد. کیم یونگ نام رئیسجمهور کرهشمالی نیز در رأس هیأتی بلند پایه از 18نفر از مسئولان این کشور وارد فرودگاه بینالمللی امام خمینی شد.
میشل سلیمان رئیسجمهور لبنان نیز دیشب در رأس هیأتی5نفره به تهران سفر کرد. وائل الحلقی نخستوزیر سوریه نیز عصر دیروز در رأس هیأتی 11نفره وارد فرودگاه بینالمللی مهرآباد شد. امامعلی رحمان، رئیسجمهور تاجیکستان نیز دیروز در رأس هیأت بلندپایه برای دیدار با مقامات ارشد ایران و شرکت در نشست سران نم وارد تهران شد. دیگر مقام ارشد شرکتکننده در نشست سران نم در تهران شیخ حمد بن خلیفه آل ثانی، امیر قطر نیز در رأس هیأتی 50نفره عصر دیروز وارد فرودگاه بینالمللی مهرآباد شد. نبیل العربی، دبیرکل اتحادیه عرب نیز دیشب وارد فرودگاه بینالمللی امامخمینی شد. حامد کرزی، رئیسجمهور افغانستان و آصف علی زرداری، رئیسجمهور پاکستان نیز از دیگر مقامهایی هستند که دیروز وارد تهران شدند.
نتیجه نشست وزرا
نشست وزرای امور خارجه جنبش عدمتعهد طی دو روز متوالی برگزار شد که با آماده شدن پیش نویس سند و با شروع اجلاس سران طی امروز و فردا این سند به تأیید سران غیرمتعهدها خواهد رسید. دیروز در دومین روز اجلاس وزرای خارجه جنبش عدمتعهد توافقات اولیه و جلسات مباحثهای برای توسعه شعار اجلاس و تقویت روابط کشورهای عضو در زمینههای مختلف صورت گرفت و گزارشی از توافقات میان وزرای امور خارجه کشورها به تصویب اعضا رسید. در خلال مباحثات نیز 25وزیر خارجه و معاون وزیر از میان 45مقامی که درخواست ایراد نطق کرده بودند به ایراد سخن پرداختند. مراسم اختتامیه نشست نیز با سخنرانی علی اکبر صالحی وزیر امور خارجه کشورمان دنبال شد و در پایان وی در نشستی مطبوعاتی پاسخگوی سؤال خبرنگاران داخلی و خارجی بود.
مرکز حقوق بشر جنبش عدمتعهد
از اقدامات مهم نشست دیروز وزرای امور خارجه نم در نوبت صبح افتتاح مرکز دائمی حقوق بشر جنبش عدمتعهد توسط وزیر امور خارجه کشورمان بود. علی اکبر صالحی با اشاره به اینکه برگزاری این مراسم همزمان با سالروز اجلاس وزرای جنبش عدمتعهد درخصوص حقوق بشر و تنوع فرهنگی است، گفت: این اجلاس نخستین بار پنج سال پیش در سپتامبر 2007با حضور بیش از 100هیأت عالیرتبه در تهران برگزار شد.
وی افزود: در آن اجلاس 98کشور عضو ، 10کشور ناظر، سه سازمان بینالمللی ناظر و پنج سازمان بینالمللی بهعنوان مهمان شرکت داشتند و از نظر تعداد هیأتهای شرکتکننده قبل از اجلاس سران که هماکنون در حال برگزاری آن هستیم بزرگترین رویداد دیپلماتیک در تاریخ ایران محسوب میشد.
صالحی گفت: در سند پایانی نشست مذکور که با اجماع به تصویب رسید کشورهای عضو جنبش عدمتعهد تصمیم گرفتند نهادی را با عنوان مرکز حقوق بشر جنبش عدمتعهد در تهران تاسیس کنند. وی با اشاره به اینکه کشورهای عضو نهضت دارای سابقه فرهنگی و تمدنی دیرینه هستند، ادامه داد: عمده تمدنهای بزرگ دنیا در حوزه کشورهایی بوده است که اکنون عضو نهضت هستند.
صالحی با بیان اینکه جنبش عدمتعهد همواره پیام امید بخش برای ملتهای استقلال طلب بوده است گفت: با تشکیل مرکز حقوق بشر و تنوع فرهنگی که تنها نهاد حقوق بشری متعلق به نهضت عدمتعهد محسوب میشود یک سازوکار دائمی برای نهادینهسازی، گفتوگوهای بین فرهنگی در زمینه حقوق بشر ایجاد شده است که در جهت افزایش مشارکت نهضت عدمتعهد در گفتمان جهانی حقوق بشری فعالیت میکند. وزیرامور خارجه ادامه داد: در این راستا فعالیتهای این مرکز در جهت تبیین آموزههای حقوق بشری فرهنگهای مختلف و ایجاد یک چارچوب مفهومی و علمی برای نهادینهسازی گفتمانهای بین فرهنگی حقوق بشری در جهت ارتقای احترام به حقوق بشر بوده است.
صالحی با ابراز امیدواری از اینکه میزبانی ایران از مرکز به تحقق اهداف تعیین شده بینجامد تأکید کرد: این مرکز با 120عضو میتواند از نظر تعداد اعضا بعد از سازمان ملل متحد بهعنوان بزرگترین سازمان فرامنطقهای حقوق بشری در جهان مطرح باشد و براساس پیش نویس اساسنامه آن زمینه مشارکت همه 120کشور عضو در هیأت امنا و شورای علمی فراهم شده است.